URL Nedir?
İnternet kullanıcı sayısı olarak her geçen gün artıyor. Dünyanın birçok noktasına ulaşan internet bağlantıları, artık sadece bilgisayarlarda değil onlarca farklı cihazda kullanılmaya başlandı. Bu kadar fazla kullanıcı ile birlikte içerik üreticisi olan kesim de bir hayli fazlalaştı. Tüketilen ve talep edilen içerik miktarı arttı. Doğal olarak da bu içeriklerin yayınladığı veya üretildiği diyebileceğimiz internet siteleri de arttı. Bu internet sitelerine kolayca ulaşmamızı sağlayan ve onları birbirinden ayıran linklere URL denir.
Sıklıkla kullanılan bilgi işlem terimlerinden biri olan URL açılımı Uniform Resource Locator olarak geçer. Bu terim çoğu zaman internette bulunan belirli bir web sitesine erişmek için kullanılan “http://www.whistler.com.tr/index.html” şeklinde bir adres linki olarak karşımıza çıkar.
URL aynı zamanda internet sitesinin adını da belirttiğimiz alandır. Bu linkler karışıklığa maruz kalmadan internet sitelerine ulaşmamızı ve bu siteler arasında gezinebilmemizi sağlar. Bunları binaların sahip olduğu adreslere benzetebiliriz. Herhangi biri sizin binanıza gelmek isterse belirtilen adrese gelmesi yeterlidir. Aksi takdirde binanızı bulmak oldukça zor olacaktır.
Google’a ulaşmak istediğiniz de sitenin URL’si olan “Google.com” adresini arama çubuğuna yazmanız gerekir. Bu adresi yazdığınızda bir karışıklık yaşamadan Google’a ulaşabilirsiniz.
URL oluştururken; basit, dilbilgisi kurallarına uygun, kolay okunaklı olmasına özen gösterin. Böylelikle hem kullanıcı deneyimini iyileştirmiş hem de arama motorları için daha cazip bir web sitesi yaratmış olursunuz.
URL Ögeleri Nelerdir?
İnternet sitelerinin sahip olduğu URL linkleri, birbirinden noktalama işaretleri ile ayrılan farklı bölümlere sahiptir. Her bir bölümün birbirinden farklı bir anlamı vardır. Temel olarak bakacak olursak bu bölümler şu şekildedir; protokol, alan adı, alan adı uzantısı ve dosyadır. Tabii, bu bölümlere eklenebilen başka bileşenler de vardır. Subdomain ve ülke uzantısı bunlardan bazılarıdır.
“Google.com” üzerinden bakacak olursak “Google” alan adı “.com” alan adı uzantısıdır. Diğer bir örnek ise TurkNet blog sayfasına gitmek istediğinizde arama çubuğuna “Turk.net/blog” yazmanız gerekir. “Turk” alan adı, “.net” alan adı uzantısı, “/blog” kısmı ise dosya uzantısıdır.
Protokol
Web siteler SSL ya da TLS sertifikasına sahipse bağlantıları HTTPs (Secure Hypertext Transfer Protocol) üzerinden alır. Eğer herhangi bir sertifika mevcut değilse o web siteyi ziyaret etmek isteyen kullanıcılar HTTP (Hypertext Transfer Protocol) kullanırlar. Yani bir web siteye bağlantı gerçekleştirmek istediğinde URL’in en başın örnek vermek gerekirse yukarıdakine göz atarsak https:// yazıldığını görürüz ki bu da bağlantının HTTPs üzerinden şifreli bir şekilde sağlanacağını gösterir. Eğer ziyaret edilmek istenen web site HTTPs desteklemiyorsa URL’de yer alması gereken http://’dir. Tabii ki de sadece HTTP ve HTTPs değil birçok farklı protokol de desteklenir ve bunları için kullanılabilecek URL sözcükleri ise: mailto, ftp…
Domain ve Alt Domain
an.whistler.com.tr kısmına bir bakalım. Genel olarak ele alındığında yani “an.whistler.com.tr” olarak düşünüldüğünde bunun bir isim olduğunu düşünebilirsiniz. Daha fazla küçük parçaya ayırdığımızda karşımıza an. çıkıyor. Bu ise alt domain olarak adlandırılır. En sonda gördüğünüz .com ise domain uzantısı olarak tanımlanmıştır.
Port
443 belirtilen ifade ön tanımlı olarak karşımıza çıkan HTTPs’nin portudur. Tabii ki her zaman HTTPs için 443’u kullanılmak zorunlu değildir. Ön tanımlı olarak karşımıza çıkan başka bir port ise 80’dir ve HTTP için kullanılır.
Web Site Dizini
/blog/ olarak yazılmış olan kısım ise web site içerisindeki bir dizini ifade eder.
GET Parametreleri
Web temellerine yakından bir bakış attığımızda karşımıza en çok HTTP, GET ve POST metotlarını görürüz. İşte bu noktada bakmamız gereken GET parametreleridir çünkü POST parametreleri hiçbir zaman URL’de yer almaz.
?p=test olarak karşımıza çıkan URL parçası ise adı “p” olan bir GET parametresinin değerinin “test” olduğunu belirtir. Bu parametre web servisi tarafından kullanılmak üzere kullanıcıdan talep edilmiş ya da bir bağlantı (link) aracılığıyla eklenmiş olabilir.
Bağlayıcı
#section ifadesi ile belirtilen bağlayıcı web sitenin ilgili bölümündeki bir alana ya da bir HTML elemanına ilk girişte odaklanmayı sağlar. Eğer web sitenizin ilgili bölümü açıldığında ilk olarak kullanıcıya fotoğraf bölümünün gözükmesini istiyorsanız çeşitli ayarlamalar yaparak odağı oraya çekebilirsiniz.